De rol van de creditmanager ondergaat al verschillende jaren een belangrijke evolutie. Waar deze functie vroeger beperkt bleef tot de kredietwaardigheid bewaken en openstaande betalingen opvolgen, vraagt de huidige economische en zakelijke context om een veel bredere en meer strategische aanpak. En toch lijkt die moderne aanpak maar moeilijk door te breken.
Van eenvoudig toezicht naar strategische spil
Vroeger was het werkveld van een creditmanager relatief overzichtelijk. De meeste bedrijven kenden hun klanten persoonlijk en deden zaken binnen een beperkte regio. De kredietwaardigheid controleren, was vaak eenvoudig en gebaseerd op persoonlijk vertrouwen en lokale reputatie. De creditmanager had voornamelijk een uitvoerende taak: de kredietwaardigheid beoordelen, de betaling van facturen opvolgen en, indien nodig, aanmaningen versturen of telefonisch rappeleren bij achterstallige betalingen.
Daarbij bestond er een zekere spanning tussen salesafdelingen en financiële medewerkers. Een spanning die in veel bedrijven ook vandaag nog niet helemaal is weggeveegd. Waar verkopers enthousiast binnenkwamen met nieuwe opdrachten en verkoopcontracten, moesten creditmanagers vaak de feestvreugde temperen omdat sommige klanten simpelweg onvoldoende kredietwaardig waren. Dit leidde regelmatig tot interne conflicten waarbij verkoop en finance lijnrecht tegenover elkaar stonden, als twee kampen met tegengestelde belangen.
Nieuwe uitdagingen: fraude en compliance
Vandaag ziet de praktijk er heel anders uit. Een controle van de kredietwaardigheid blijft belangrijk, maar creditmanagement is inmiddels uitgegroeid tot een essentieel onderdeel van de strategische bedrijfsvoering. Of, zo zou het er althans mooi uitzien op papier. De rol van creditmanager behelst in ieder geval veel meer dan alleen maar kredietbewaking. Moderne creditmanagers spelen een actieve rol bij de verbetering van de rentabiliteit, de optimalisatie van verkoopprocessen en het beheer van meerdere risico's.
Eén van de belangrijkste nieuwe verantwoordelijkheden is fraudepreventie. Fraude is tegenwoordig een groeiend probleem waar elk bedrijf, ongeacht de grootte, mee geconfronteerd kan worden. Fraudeurs gebruiken geavanceerde technieken om traditionele kredietcontroles te omzeilen en weten hun financiële gezondheid vaak kunstmatig te verbeteren om kredietwaardig over te komen. De creditmanager dient daarom alert te zijn en zijn controlemechanismen voortdurend aan te passen.
Daarnaast neemt compliance een steeds prominentere plek in binnen creditmanagement. Vooral grote bedrijven worden verplicht door strenge wetgeving om hun klanten en leveranciers te controleren op zaken zoals witwassen, terrorismefinanciering, zwartwerk en corruptie. Maar ook kleinere bedrijven hebben er alle belang bij om zorgvuldig na te gaan met wie ze zakendoen, om te voorkomen dat reputatieschade ontstaat door met dubieuze partijen in zee te gaan.
Schokbestendigheid en langetermijndenken
Een ander cruciaal aandachtspunt is schokbestendigheid (shock resilience). Creditmanagers dienen vandaag ook na te denken over de lange termijn en moeten rekening houden met de mogelijkheid van economische schokken en onverwachte gebeurtenissen. Dit vraagt om diepgaande analyses en scenario-denken: hoe goed is een onderneming bestand tegen toekomstige crisissen, politieke veranderingen of disrupties in de markt? Risicomanagement beperkt zich hierdoor niet meer tot de korte termijn, maar wordt een strategische oefening die ook de hoogste niveaus binnen de organisatie aanbelangt.
Samenwerking met commerciële teams
Ook de ondersteuning van commerciële teams is een onderdeel geworden van het takenpakket van de creditmanager. Waarom tijd en energie besteden aan ongezonde prospecten? Door verkoopteams in de richting van kredietwaardige prospecten te sturen, maximaliseren zij samen het rendement van sales-inspanningen. In plaats van conflicten zien we vandaag meer en meer samenwerking tussen finance en sales, waarbij gezamenlijke doelstellingen op vlak van groei en winstgevendheid centraal staan.
De creditmanager aan tafel bij strategische besluitvorming
In grotere organisaties – waar vaak een compliance manager of een ESG-verantwoordelijke is aangesteld – belanden deze taken wellicht niet allemaal op het bord van de creditmanager. Maar om de nieuwe, meer uitgebreide rol succesvol te kunnen invullen, moeten creditmanagers uit hun comfortzone treden en nauwer betrokken zijn bij de strategische besluitvorming. Idealiter rapporteren zij rechtstreeks aan de CEO of maken zij deel uit van het managementteam, zodat zij hun bredere verantwoordelijkheid kunnen opnemen en beter kunnen bijdragen aan de duurzame groei van hun onderneming.
Hoewel deze strategische invulling nog lang niet in elke onderneming geïntegreerd is, is het duidelijk dat de moderne creditmanager een sleutelrol kan vervullen om de continuïteit veilig te stellen, risico’s te beheersen en commerciële prestaties te stimuleren.
