Tips: zo herkent u witwassen bij uw (potentiële) klanten

Ontdek hoe u financiële risico's kunt voorkomen en uw bedrijf kunt beschermen met een goed compliancebeleid.

5 Min

De kranten staan er vol mee: jaarlijks wordt er wereldwijd voor duizenden miljarden euro's aan geld witgewassen in het criminele circuit. De wetgeving verandert continu, een goed compliancebeleid wordt steeds belangrijker, en het kan lastig zijn om op de hoogte te blijven van alle laatste ontwikkelingen of om überhaupt te beginnnen met een solide compliancebeleid. In deze blog maken we inzichtelijk wat witwassen precies is, hoe u het kunt herkennen bij uw (potentiële) klanten, en wat u moet doen als u een vermoeden heeft van witwaspraktijken.

Chapter 1

Wat is witwassen?

Witwassen is een techniek gebruikt door criminelen om de illegale oorsprong van geld te camoufleren, met als doel om illegaal geld te kunnen uitgeven of investeren zonder dat bewezen kan worden dat de herkomst illegaal is. Hierdoor kunnen criminelen voorkomen dat geld door overheidsinstanties wordt geconfisqueerd en dat justitie de dader van het misdrijf kan opsporen door de herkomst van het geld te traceren.

Witwassen is vrijwel overal strafbaar als misdrijf. Mensen en bedrijven die zich bezighouden met witwassen riskeren sancties of vervolging. Door nationale en internationale antiwitwaswetgeving hoopt de overheid het zo moeilijk mogelijk te maken financiële voordelen uit criminele activiteiten te trekken.

 

De gevolgen van witwassen

Jaarlijks wordt er gemiddeld rond de 16 miljard euro aan illegaal geld witgewassen in Nederland alleen. Het gaat hier om geld dat bijvoorbeeld afkomstig is uit drugshandel, oplichting of fraude. Met dat geld kunnen criminelen investeren om invloed te krijgen op personen, ondernemingen, de politiek en het publieke debat.

Ook veroorzaakt witwassen oneerlijke concurrentie voor bedrijven: een crimineel kan producten of diensten in veel gevallen goedkoper aanbieden dan een bedrijf dat zijn geld op een eerlijke manier verkrijgt. 

Daarnaast kan blootstelling aan witwassen zorgen voor boetes, reputatieschade of soms zelfs sancties aan uw bedrijf, ook als u zelf niet actief bezig bent met criminele activiteiten. Het is dus belangrijk om uw bedrijf te beschermen tegen verdachte transacties en illegaal geld.

Chapter 1

Hoe gaat witwassen in zijn werk?

Witwasexperts erkennen over het algemeen drie fasen van witwassen:

  • Plaatsing: Hierbij wordt het criminele vermogen (meestal contant geld) voor het eerst in het financiële systeem gebracht, bijvoorbeeld door het te storten op een bankrekening.
  • Versluiering: Hierbij worden verschillende complexe financiële transacties uitgevoerd om te proberen de oorsprong van het illegale geld te verbergen.
  • Integratie: Hierbij wordt het geld in het reguliere economische verkeer gebracht, bijvoorbeeld via aankopen of investeringen.

In de eerste fase is de pakkans het grootst. Tegen de tijd dat we bij fase 3 zijn aangekomen is het vaak erg moeilijk de oorsprong van het geld te achterhalen. De meeste antwitwasmaatregelen richten zich dan ook op de eerste twee fasen.

Chapter 1

Het belang van antiwitwaswetgeving

Internationale antiwitwaswetgeving verplicht organisaties om antiwitwasrichtlijnen te implementeren en om een actieve rol te spelen om witwassen tegen te gaan. Als een organisatie deze richtlijnen niet invoert of naleeft kan dat al een reden zijn om sancties toe te passen, ook als er geen bewijs is gevonden voor witwassen. Alle bedrijven, organisaties en instellingen die onder de Wet ter voorkoming van witwassen en financieren van terrorisme (Wwft) vallen, moeten daarnaast verdachte of ongebruikelijke transacties melden bij FIU Nederland. Bijvoorbeeld grote geldopnames of transacties naar landen met een hoog risico op witwassen of terrorismefinanciering. FIU Nederland analyseert deze transacties. De meeste bedrijven die onder de Wwft vallen zijn financiële instellingen of organisaties die zich bezig houden met finance, maar antiwitwaswetgeving wordt met de jaren steeds strenger en steeds meer organisaties beseffen zich het belang van een goed compliancebeleid om hun reputatie te beschermen.

Naarmate witwassers gewiekster worden en witwassen toeneemt, verandert antiwitwaswetgeving continu. Inmiddels is de 6e internationale antiwitwasrichtlijn, de AMLD6, al in werking getreden sinds de eerste werd gelanceerd in 1991. 

Op dit moment is er in Nederland een wetsvoorstel in behandeling dat contante zakelijke betalingen vanaf 3000 euro verbiedt om witwassen tegen te gaan. Het is belangrijk om deze ontwikkelingen in de gaten te houden als u zich bezig houdt met compliance en antiwitwasmaatregelen.

Een aantal van de op dit moment geldende belangrijkste antiwitwasnormen zijn:

  • Het toepassen van Customer Due Diligence (Know Your Dustomer/KYC), waarbij klanten en hun aandeelhouders (met name de uiteindelijk economisch belanghebbende) gescreend worden
  • Het categoriseren van klanten naar risico
  • Het niet accepteren van verdachte of te riskante aankomende klanten
  • Het op de hoogte blijven van zwarte lijsten en hun updates, en deze vergelijken met het klantenbestand en (prospect)klanten.
  • Het monitoren van klantgerelateerd risico
  • Medewerking met de overheid, zowel passief (op initiatief van de overheid) als actief (op eigen initiatief bij verdenking)
  • Het identificeren van PEPs (Politically Exposed Persons)
  • Een deugdelijk systeem om alle informatie op te slaan en bij te houden
  • Een interne compliance functie met aanvullende functies voor de interne auditor
Chapter 1

Hoe herkent u witwassen bij uw klanten?

Het is natuurlijk belangrijk om als bedrijf een goed compliancebeleid te hebben. Als u zich bezighoudt met compliance of customer due diligence zijn er een aantal ‘red flags’ waar u alert op moet zijn, omdat deze mogelijke indicatoren zijn van witwassen. We zetten een aantal van de belangrijkste voor u op een rijtje.

  • De Ultimate Beneficial Owner is onduidelijk of verscholen achter verschillende lagen van bedrijven waardoor het niet duidelijk is wie er aan de touwtjes trekt.
  • Er is een persoon waar sancties op rusten betrokken bij de transactie.
  • U merkt een grote verandering op in de activiteiten van uw klant of het volume van de orders, of abnormale betalingen.
  • Een extreem dure of ingewikkelde transactie ten opzichte van het beoogde doel; de gecompliceerdheid van de transactie staat niet in verhouding tot het geleverde product of dienst.
  • Veel moeite moeten doen om informatie te kunnen opvragen van de klant.
  • Uw klant heeft te maken met grote hoeveelheden contant geld of er is een vermoeden dat een grote hoeveelheid contant geld wordt verhuld.
  • De transactie is niet consistent met de normale bedrijfsactiviteiten van uw klant.
  • De transactie gaat via een hoogrisicoland, bijvoorbeeld een land waar sancties op rusten.
  • De branche waarin de transactie wordt gedaan is geclassificeerd als hoogrisico. Dit zijn vaak branches waar veel contant geld in omgaat of die in verband gebracht worden met criminele activiteiten, zoals wapens, horeca, of onroerend goed.
  • PEPs (Politically Exposed Persons) zijn gevoeliger voor fraude, witwassen en corruptie. Let dus extra op als u bijvoorbeeld te maken heeft met een UBO die ook een PEP is.
Chapter 1

Uw compliancebeleid op orde

GraydonCreditsafe heeft verschillende oplossingen om u te helpen met uw compliance zodat u beter kunt anticiperen of een transactie frauduleus is. Ons alles-in-één complianceplatform Protect verbindt u met één enkele zoekopdracht met duizenden betrouwbare bronnen, registers, sanctie- en PEP-lijsten over de hele wereld. Ook biedt Protect toegang tot elektronische ID-verificatie zodat u uw klanten een soepele onboardingservaring kunt bieden en tegelijkertijd uw bedrijf kunt beschermen. Bovendien biedt Protect een volledig digitaal audittrail zodat u uw gehele proces automatisch kunt vastleggen.

Met de functie Compliance Alerts in onze Kredietrapporten kunt u direct zien of een bedrijf of bestuurder mogelijk een hit heeft op een sanctie- of handhavingslijst. Zo kunt u zich focussen op hoogrisicocontroles en bespaart u tot 80% van uw tijd.

Whitepapers

De laatste best practices in credit, risk en data management.

Dossier Cliëntenonderzoek

Voorkom hoge boetes: Voldoe in 10 stappen snel en efficiënt aan de Wwft.

Trends in risicomanagement

Breng kennis samen in een 'Closed Industry User Group'.

Gerelateerde blogartikelen

De laatste trends in credit, risk en data management.